Biz insanlar,fark ettiğimiz ya da etmediğimiz birçok grubun içinde yer alırız. Bu grupların kurallarına göre şekil alırız. Dünyaya şekilsiz bir hamur olarak geliriz,bu grupların elinde yoğurulur ve şekil alırız. İnsan,kurallar ve gruplar olmaksızın yaşayamaz,hepimiz akıllı varlıklar olduğundan muhteşem yıkıcı ve muhteşem yapıcı güçlere sahibiz fakat bunun bir sınırı olmazsa diğer bireylerin,canlıların,cisimlerin özgürlüklerini ihlal etmiş oluruz. Yani bireyin özgürlüğü,diğer bireyin özgürlüğüne etki etmeye başladığı anda durmak zorundadır,bunu da yalnızca kurallar sağlar. Kuralları ise ömrümüz boyunca içinde yer aldığımız gruplardan öğreniriz. Gruplar bize bir kurallarla birlikte aidiyet,bağ ve roller vaat eder. Yaşamımızdan çıkaramayacağımız şeylerdir.En basitinden aileyi ele alalım. Aile bir gruptur. Grubun içinde anne,baba,evlat rolleri vardır. Ebeveynler kural koyucu,sorumluluk sahibi,baskın rollerine sahipken evlat daha korunmaya,bakılmaya,kurallara uymaya zorunlu olan rolünü üstlenir.Bunların dışında bir aile yapısında ise örneğin;abi,anne,kız kardeşten oluşan bir aile yapısında ise anne-baba-evlat rolü bu üç kişi arasında tekrar dağılır,yani abi baba rolüne geçer. Aynı zamanda gruplar arasında ‘’biz’’ ve ‘’onlar’’ vardır. Akraba ziyaretine giden bir aileyi düşünün,birey kendi ailesine daha ait hisseder ve ‘’biz’’ bilinci oluşur.Diğer aile birey için ‘’onlar’’dır,teyzesi halası olsa bile.Diğer bir örneğimiz ise arkadaş grupları.Arkadaş gruplarında da belli roller vardır,grubun muhakkak baskın bir karakteri vardır ve buna grubun lideri deriz,grubun lideri çoğunlukla grubun nereye gideceğine,ne yapacağına karar veren kişidir.Yani arkadaş grubunda en çok siz baskınsanız evet grubun lideri sizsiniz diyebiliriz. Arkadaş gruplarında da dayanışma,duygusal bağlar ön plandayken yine o gruplarda da belli kurallar vardır. Örneğin grup içerisindeki yakın arkadaşınıza yalan söylemek yanlış bir şeydir ve grupça doğru karşılanmaz ya da arkasından konuşmak,sürekli diğerleriyle zıt düşmek grubu rahatsız eden şeylerdir.Ve bunları yapmanız yani kurallara uymamanız halinde gruptan uzaklaştırılırsınız. Bunları sanki yazılı bir kurallar bütünüymüş gibi yazdığımın farkındayım fakat kendi arkadaş grubuzunu,ailenizi düşündüğünüzde sanki yazılı kurallarmış gibi işlediğini görürsünüz. Bu bahsettiğim örnekler birincil grup örnekleriydi yani kendimizi en yakın hissettiğimiz,en şeffaf olduğumuz duygusal bağ seviyesinin en yüksek olduğu gruplar. İkincil gruplar ise,sınırlı iletişimin olduğu,sınırlı zaman paylaşımı,sınırlı duygusal bağın olduğu gruplardır. Sınıfları buna örnek verebiliriz. Grupların birincil ve ikincil olarak ayırmak esasında gruptaki kişilerin sayılarıyla doğru orantılıdır. Bir grupta kişi sayısı ne kadar azsa o gruptaki dayanışma,duygusal bağ o kadar çok olacaktır. İki kişilik arkadaş gruplarını düşünün,dört kişilik arkadaşlık gruplarından daha samimi ve daha şeffaf bir arkadaşlıkları vardır.Zaten çok kişili arkadaş gruplarının içinde yeniden bir grup oluşur,dört kişilik bir arkadaş grubunun içinde iki kişinin daha samimi,diğer iki kişinin de kendi aralarında daha samimi olup bir grup oluşturduğunu görürüz.

Küçük gruplardan ziyade biraz da büyük gruplara değinmek isterim. Örneğin siyasi gruplar da insanın grup yapısından faydalanan gruplardır. Grubun ‘’biz’’ olma dinamiğinden yararlanırlar.Türkiye’de sağ ve sol olarak ele alalım bunu, etkisini 80’ler kadar göstermese de hala dilimizde kullandığımız kavramlar. Sol görüşlü grupların ve sağ görüşlü grupların içlerinde ‘’biz’’ olma dinamiği vardır,her grupta olduğu gibi.Sağ’a göre Sol ‘’onlar’’dır,Sol’a göre,Sağ ‘’onlar’’dır. Kendi içlerinde aynı görüşü barındırmanın vermiş olduğu bir duygusal bağ ve dayanışma taşırlar. İstanbul’daki bir solcu Ağrı’daki solcu bir yazara sırf görüşünden dolayı sempati besler  ve onu ‘’biz’’ olarak görür,yan kendi grubuna ait olarak.Özellikle Türkiye’de  kişinin siyasi yönelimi diğer kişiler için çok önemlidir.Çünkü Türkiye’nin eksen kurumu siyasettir. Ülke çapında bir başarı duyduğumuzda kişinin siyasi yönelimini,etnik kökenini merak ederiz.’’ Bir şeyi başarmış kişi ‘’bizden’’ mi yoksa ‘’onlardan’’ mı? ’’,kişilerin beyninde oluşan ilk soru budur. Sosyolojide bu iç grup ve dış grup olarak adlandırılır. Türkiye’de ise sık sık görürüz. En yakın örneklerden biri Elazığ’daki depremden sonra Google’da en çok aratılan şeyin ‘’Elazığ Kürt mü?’’ olarak çıkması yeterince ne demek istediğimi açıklıyor sanırım. İnsanın doğasında olan grup meselesinin etkilerini anlatmakla beraber gerekliliğini de şüphesiz. Gruplar olmazsa,normlar olmaz,normlar olmazsa insan sınırını bilmez. Sınırsız bir özgürlük,özgürlük değildir,çünkü sizin sınırınız başkasının özgürlüğünde belirir.Hobbes’un da dediği gibi ‘’İnsan,insanın kurdudur’’ Grupsuz ve kuralsız bir toplumda  herkes vahşi bir kurda dönüşecektir. Dediğim gibi muhteşem yapıcı ve muhteşem yıkıcı güçlere sahibiz,gruplar ve normlar olmazsa muhteşem yıkıcı yanımız çok daha fazla ön plana çıkar.
(Normlar varken bile muhteşem yapıcı halimizden uzağız ama..)

Bu arada yazının sonuna kadar geldiyseniz bu konuyla alakalı;grupta statü,rol,grup oluşması,kuralla vb… ilgili geçen sene izlemiş olduğum harika bir film var.İsmi Deney,bu konuyu daha iyi gözlemleyebilmeniz için harika bir film,grup konusu dışında filmin esas konusu da güzel,nacizane bir tavsiye:)

Deney Filmi Fragmanı(The Experiment)